Chuyển đổi xanh trong lĩnh vực hàng hải Việt Nam: Hiện trạng, thách thức và định hướng hoàn thiện khung pháp lý
Tóm tắt
Ngành hàng hải Việt Nam đang đứng trước áp lực chuyển đổi mạnh mẽ để đáp ứng Chiến lược giảm phát thải khí nhà kính từ tàu của Tổ chức Hàng hải quốc tế và phù hợp với mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết tại COP26. Trong bối cảnh xu thế phát triển bền vững và kinh tế xanh ngày càng trở thành tiêu chí bắt buộc trong thương mại quốc tế, quá trình chuyển đổi xanh không chỉ là yêu cầu về môi trường mà còn là yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh của ngành hàng hải Việt Nam trên bản đồ vận tải biển toàn cầu.
Bài báo này tập trung phân tích một cách toàn diện hiện trạng chuyển đổi xanh tại các cảng biển và đội tàu vận tải biển Việt Nam, chỉ ra những thách thức lớn về khung pháp lý, hạ tầng kỹ thuật, nguồn lực tài chính và nhân lực chất lượng cao, những yếu tố đang cản trở quá trình chuyển đổi. Trên cơ sở đó, nhóm tác giả cũng đề xuất các định hướng chính sách quan trọng nhằm góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, thúc đẩy phát triển cảng xanh, cảng thông minh, khuyến khích sử dụng nhiên liệu bền vững, hình thành các tuyến vận tải biển xanh và xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính, kỹ thuật cho doanh nghiệp hàng hải. Những giải pháp này, nếu được triển khai đồng bộ sẽ không chỉ góp phần giảm phát thải khí nhà kính (KNK) và bảo vệ môi trường biển mà còn tạo động lực nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy ngành hàng hải Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại và bền vững. (Có bài báo kèm theo)
Từ khóa: Chuyển đổi xanh; cảng biển xanh; nhiên liệu bền vững; phát thải khí nhà kính.